Toplumun içinde yaşadığı girdapları somutça teşhis edebilmek, toplumsal sorunları derinlemesine ve açıkça incelemek, insanın çelişkilerini ve sorunlarını ele almak, çağını tanımak, ona ait tespitlerde bulunmak ve benzer birçok konuyu ele almak üzere yola çıkan Şeriati'nin Öze Dönüş'ünün ana maddeleri; sömürgecilik, emperyalizm, modernizm, medeniyet ve yabancılaşma diyebiliriz.
Yaşadığı çağı çok iyi tanıyan Ali Şeriati'nin gözlemlediği toplumsal ve bireysel hastalıkları da çok iyi tespit etmiş olduğunu görüyoruz. Üstad 21. yüzyılın temel sorununun ‘özünden uzaklaşmak’ olduğu söyleyerek insanı özünden uzaklaştıran faktörleri analiz ediyor.
Şeriati çok iyi biliyordu ki; "teşhis olmadan tedavi olmaz." Bu yüzden de önce teşhiş ile başlıyor anlatmaya.
Eleştiri hastalığı, bilinsin-bilinmesin çağın tüm insanını etkilemiş bir problem. Modern çağ aydınlarının özellikle Müslüman aydınlarının eleştiri kavramına bakışını irdeleyen Şeriati, bu işin sadece eleştirmekle olmayacağını, somut delil ve teşhislerle desteklenmesi gerektiğini hemen hemen birçok kitabında olduğu gibi Öze Dönüş'te de vurguluyor.
Ali Şeriati kitabının girizgahında "Öze Dönüş" meselesini şu şekilde irdelemiş:
"İslam kültürüne, İslam ideolojisine dönüş" bir gelenek, bir kalıtım ya da toplumda şu anda egemen nizam olarak, İslam'a dönüş değildir. Belki, ideoloji olarak hatta toplumlarda söz konusu mucizeyi gerçekleştiren bir bilgi olarak, bir uyanıklık, bir iman olarak İslam'a dönüştür. "Öze Dönüş" şiarı, bütüncü bir şiardır.
Ayrıca doğu-batı kültür farkına değinen yazar modern çağda, batının dünyaya sunduğu insan olma, medeni olma kültürü sayesinde insanların kendi kültür ve özlerinden uzaklaştıklarını uzun uzun açıklamış.
Kitabın önemli bir bölümünde ise “Siyantizm”e değinilir. Bu vesile ile bilgi için bilgi mantığı İslam'ın ilim mantığıyla karşılaştırmış, müslümanın salt bilgi edinme gayretinde olamayacağını belirterek, bu tavır bir "özden kopuş" olarak yorumlanmıştır. Üstad bu bağlamda aydın ve entelektüel arasındaki farka da değinir. Aydının, insanı bilgi yığınına dönüştüren entelektüellikten uzaklaşarak sorumluluğunun farkında ve halktan uzak değil, halkın içinden olması gerektiğini hatırlatır.
Toplumu ve özünü tanımak isteyenler için de Öze Dönüş "doğru" kitaptır. Zira kitabın son bölümünde Üstad bu konu üzerinde durmuş, bireyi toplumun özü olarak ilan etmiştir. Yani duanın tekamül halkasında en mütekamil varlığın ve yaratıklar arasında şu dört özelliğe sahip tek varlığın insan olduğunu açıklar:
1-Bilgi
2-İrade
3-İdeal
4-Yapabilirlik
İnsanı doğaya egemen kılan gücün bu özellikler olduğunu Şeriati söyler. “Bu dünya görüşünde insanın sorumluluğu, duygusal, zihinsel ve ahlaki değil belki, mantıklı ve özgün bir gerçektir. İnsanın sorumluluğu mutlak irade sahibi olan Allah karşısındadır.”
İnsan Allah’a, insana ve kendine karşı olan sorumluluklarını yerine getirmeli, yüklendiği, ”İlahi emanet” doğrultusunda hareket etmelidir.
Şeriati, tüm kitaplarında değindiği sorunları adeta bu kitabında toplar. "Öze Dönüş" sanki bir ”Şeriati Külliyesi”dir. Diğer kitaplarının hem özeti hem de hepsinde sorguladığı hususları açık bir şekilde ele aldığı bir öz kaynak gibi de diyebiliriz. Modernizm, Marksizm, Siyantizm, Aydın, Sömürgecilk kavramlarına yabancı olanların okuduğunda büyük bir aydınlanmaya muhattab olacakları bir eser.
Hâsılı, insanın kendisine karşı, toplumuna karşı bakışını değiştiren Öze Dönüş, adı ile müsemma olup özünü tanımak isteyenlerin okuyabileceği ilk kitaplardan biri.
Vefatından yıllar geçse de yazılarının canlılığı ve kalıcılığı devam eden, Üstâd, Sosyolog, Şehit Ali Şeriati’ye selam olsun.
http://www.kitaphaber.net/oze-donus-ali-seriati-k360.html
Yaşadığı çağı çok iyi tanıyan Ali Şeriati'nin gözlemlediği toplumsal ve bireysel hastalıkları da çok iyi tespit etmiş olduğunu görüyoruz. Üstad 21. yüzyılın temel sorununun ‘özünden uzaklaşmak’ olduğu söyleyerek insanı özünden uzaklaştıran faktörleri analiz ediyor.
Şeriati çok iyi biliyordu ki; "teşhis olmadan tedavi olmaz." Bu yüzden de önce teşhiş ile başlıyor anlatmaya.
Eleştiri hastalığı, bilinsin-bilinmesin çağın tüm insanını etkilemiş bir problem. Modern çağ aydınlarının özellikle Müslüman aydınlarının eleştiri kavramına bakışını irdeleyen Şeriati, bu işin sadece eleştirmekle olmayacağını, somut delil ve teşhislerle desteklenmesi gerektiğini hemen hemen birçok kitabında olduğu gibi Öze Dönüş'te de vurguluyor.
Ali Şeriati kitabının girizgahında "Öze Dönüş" meselesini şu şekilde irdelemiş:
"İslam kültürüne, İslam ideolojisine dönüş" bir gelenek, bir kalıtım ya da toplumda şu anda egemen nizam olarak, İslam'a dönüş değildir. Belki, ideoloji olarak hatta toplumlarda söz konusu mucizeyi gerçekleştiren bir bilgi olarak, bir uyanıklık, bir iman olarak İslam'a dönüştür. "Öze Dönüş" şiarı, bütüncü bir şiardır.
Ayrıca doğu-batı kültür farkına değinen yazar modern çağda, batının dünyaya sunduğu insan olma, medeni olma kültürü sayesinde insanların kendi kültür ve özlerinden uzaklaştıklarını uzun uzun açıklamış.
Kitabın önemli bir bölümünde ise “Siyantizm”e değinilir. Bu vesile ile bilgi için bilgi mantığı İslam'ın ilim mantığıyla karşılaştırmış, müslümanın salt bilgi edinme gayretinde olamayacağını belirterek, bu tavır bir "özden kopuş" olarak yorumlanmıştır. Üstad bu bağlamda aydın ve entelektüel arasındaki farka da değinir. Aydının, insanı bilgi yığınına dönüştüren entelektüellikten uzaklaşarak sorumluluğunun farkında ve halktan uzak değil, halkın içinden olması gerektiğini hatırlatır.
Toplumu ve özünü tanımak isteyenler için de Öze Dönüş "doğru" kitaptır. Zira kitabın son bölümünde Üstad bu konu üzerinde durmuş, bireyi toplumun özü olarak ilan etmiştir. Yani duanın tekamül halkasında en mütekamil varlığın ve yaratıklar arasında şu dört özelliğe sahip tek varlığın insan olduğunu açıklar:
1-Bilgi
2-İrade
3-İdeal
4-Yapabilirlik
İnsanı doğaya egemen kılan gücün bu özellikler olduğunu Şeriati söyler. “Bu dünya görüşünde insanın sorumluluğu, duygusal, zihinsel ve ahlaki değil belki, mantıklı ve özgün bir gerçektir. İnsanın sorumluluğu mutlak irade sahibi olan Allah karşısındadır.”
İnsan Allah’a, insana ve kendine karşı olan sorumluluklarını yerine getirmeli, yüklendiği, ”İlahi emanet” doğrultusunda hareket etmelidir.
Şeriati, tüm kitaplarında değindiği sorunları adeta bu kitabında toplar. "Öze Dönüş" sanki bir ”Şeriati Külliyesi”dir. Diğer kitaplarının hem özeti hem de hepsinde sorguladığı hususları açık bir şekilde ele aldığı bir öz kaynak gibi de diyebiliriz. Modernizm, Marksizm, Siyantizm, Aydın, Sömürgecilk kavramlarına yabancı olanların okuduğunda büyük bir aydınlanmaya muhattab olacakları bir eser.
Hâsılı, insanın kendisine karşı, toplumuna karşı bakışını değiştiren Öze Dönüş, adı ile müsemma olup özünü tanımak isteyenlerin okuyabileceği ilk kitaplardan biri.
Vefatından yıllar geçse de yazılarının canlılığı ve kalıcılığı devam eden, Üstâd, Sosyolog, Şehit Ali Şeriati’ye selam olsun.
http://www.kitaphaber.net/oze-donus-ali-seriati-k360.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder